Door: Jerika Cloots     Categorie: Stal & Weide     

De kracht van ruwvoeder

Wat is goed ruwvoeder voor paarden, hoe herken je het en hoe gebruik je het?

Het lijkt op zich een beetje vreemd om dit onderwerp in deze tijd van het jaar te bespreken. Veel paarden staan immers op de weide nu. Of zouden toch op de weide moeten staan. Maar door het aanhoudend slechte weer van de voorbije weken, is weidegang niet vanzelfsprekend en dreigt er stilaan een tekort aan ruwvoeders. De boeren hebben immers dit jaar nog (bijna) geen gras kunnen afrijden en de oogst van vorig jaar raakt uitgeput. Hierdoor zijn veel mensen wanhopig op zoek naar hooi, voordroog,.. en dan komen ze vaak bij slecht ruwvoeder (voor paarden) uit. Met kolieken, verstoppingen en andere problemen tot gevolg.

Wat is ruwvoeder?

Ruwvoeders zijn eigenlijk alle voeders die een lange vezellengte (ongeveer 8 cm) hebben. Het bekendste ruwvoeder voor paarden is hooi. Voeders met een kortere vezellengte, zijn dan de krachtvoeders.

De meeste paardeneigenaars zijn heel erg bezig met het goed uitbalanceren van de krachtvoeders, maar het dagelijks rantsoen ruwvoeder dat je paard binnenkrijgt, is minstens even belangrijk!

Waarom ruwvoeder?

Een paard is een dier dat van nature uit continu aan het eten is, zo’n 14 tot 16 uur per dag. Ze vasten normaal nooit langer dan twee tot maximum 4 uur. Hun spijsverteringsstelsel is hier dus ook op voorzien.

Maar het continu laten grazen is niet zo makkelijk in deze tijd. Paardeneigenaars hebben vaak de ruimte niet om hun paard de hele dag op de weide te zetten. Toch moeten we proberen om het natuurlijk eetgedrag van paarden zoveel mogelijk na te bootsen.

Verschillende voedermomenten per dag en het continu voorzien van ruwvoeder kunnen hierbij helpen. Zo voorkom je heel veel gezondheidsproblemen bij je paard, zowel fysiek als mentaal.

Het energiegehalte van ruwvoeders

Het energiegehalte van ruwvoeders is vaak laag en het ruwe celstofgehalte hoog. Hierdoor kauwen de paarden heel intensief en wordt er voldoende speeksel gevormd. Dit bevordert het spijsverteringsstelsel en vormt een buffer voor de maagwand. Een paard maakt immers snel maagzuur aan en als het een langere tijd geen voer heeft gekregen. Met het risico op maagzweren en koliek tot gevolg.

De lange eettijd bij ruwvoeder zorgt ook voor de nodige afleiding bij de paarden waardoor de stalondeugden binnen de perken gehouden worden.

Tip:
Geef eerst hooi aan de paarden voor je krachtvoer geeft. Dit vermindert het risico op maagzweren.

Tip:
Bespreek met je dierenarts de behoefte van ruwvoeder voor jouw paard. Een oud paard dat te mager staat heeft een ander rantsoen nodig dan een A-pony die elke dag op de weide staat

Hoeveel ruwvoeder?

Ruwvoeder is de basis van het paardenrantsoen, of zou dit toch moeten zijn. Zo kan je paard voortduren kleine porties eten. Voldoende ruwvoeder geven is ook essentieel voor een goede spijsvertering.

Een optimaal rantsoen bestaat voor minimaal 60% uit ruwvoeder. Het gemiddelde om te geven aan paarden is 1 – 1.5 kg per 100 kg lichaamsgewicht per dag.

Hou daarnaast bij de keuze van de rest van het rantsoen van je paard, rekening met de voedingsstoffen die je ruwvoeder bevat. Dit omdat de krachtvoeders op de markt steeds meer specifiek op ras, type, intensiteit van de training enzovoort gemaakt worden.

Soorten ruwvoeder (geschikt voor paarden)

Er zijn verschillende soorten ruwvoeder (op de markt), met natuurlijk hun eigen voor – en nadelen. Hieronder bespreken we de belangrijkste ruwvoeders die gebruikt kunnen worden voor paarden.

Hou daarnaast bij de keuze van de rest van het rantsoen van je paard, rekening met de voedingsstoffen die je ruwvoeder bevat. Dit omdat de krachtvoeders op de markt steeds meer specifiek op ras, type, intensiteit van de training enzovoort gemaakt worden.

Gras
 

Het zou ideaal zijn om je paard continu in voldoende ruwvoeder te kunnen voorzien door zijn weidegang. Helaas is dit niet vaak te realiseren door de te beperkte oppervlaktes die paardeneigenaars bezitten.

Bovendien weten veel eigenaars ook niet dat hun wei, afhankelijk van het seizoen en bemesting, een andere voedingswaarde heeft.

Zo kan je bijvoorbeeld te veel eiwitten in het gras hebben, waardoor hoefbevangenheid een risico vormt.

Uiteraard moet het een streven blijven om paarden op de weide te zetten, niet alleen voor hun portie ruwvoeder, maar ook voor hun beweging.

Tip:
Staat er teveel gras op je weide of is het gras te voedzaam? Maak je weide kleiner met een tijdelijke afsluiting of zet je paard een grasmasker op. Zo beperk je de inname.

Kenmerken van een goede wei:

• Niet te veel gras
• Liefst gras met niet teveel energie
• Geen giftige planten
• Veilig afgesloten
• Voldoende drinkwater
• Schuilhok (wettelijk verplicht)

Hooi
 

Hooi is gedroogd gras. Lijkt simpel, maar er is veel kwaliteitsverschil te vinden op de markt. Goed hooi is hooi zonder onkruid (distels bijvoorbeeld), vuil, afval of stof. Het moet zo droog mogelijk zijn. Om goed te zijn, moet hooi ongeveer een week drogen op het land. Met heel warm weer en veel wind, kan het soms sneller binnengehaald worden, maar toch is 7 dagen een beetje de norm.

Het moet ook gekeerd worden op het veld, liefst zelfs drie keer per dag. 1 keer ’s morgens om

de dauw eruit te halen, 1 keer overdag en dan ’s avonds nog eens.

Hooi dat net van het veld komt, mag pas na minimum drie weken gevoederd worden. Het heeft tijd nodig om te rusten.

Hooi kan, afhankelijk van het weer, meerdere keren per jaar geoogst worden. De eerste snede die van een veld wordt gehaald bevat de meeste voedingswaarde.

Tip:
Zorg ervoor dat je je hooi niet tegen een muur stapelt of rechtstreeks op de grond of op plastic. Hooi trekt dan vocht aan en gaat zweten en rotten. Het beste is gewoon op paletten zodat het kan verluchten.

Tip:
Voer hooi altijd vanaf de grond. Als er dan toch stof zou inzitten, dan blijft dit op de grond achter en kan het niet in de luchtwegen terechtkomen.

Kenmerken van goed hooi op een rij:

• Geen stof
• Geen onkruid
• Geen afval of kadavers
• Fris ruiken
• Lange stukken gras
• Groengele kleur
• Uitgebloeid (rijp gras, in zaad staan)
• Niet natgeregend tijdens het oogsten.

Voordroog

Voordroog, ook wel gekend als kuilgras of kuilvoer, kan uitstekend dienen als ruwvoeder.

Het lijkt op hooi; maar werd minder lang gedroogd en dan ingepakt in plasticfolie. Voordroog kan op drie dagen worden binnengehaald als het warm weer is en een goede wind staat. Door het slechte weer in België wordt er nu vaker voordroog gemaakt omdat dit het risico tot regen in de oogst beperkt. Hoe korter het gras afgereden op het veld ligt, hoe minder kans op regen in de oogst.

Na het binnenhalen heeft voordroog 4 à 6 weken tijd nodig voor je het kan voederen.

Eens je een baal opensnijdt, dien je hem binnen de week op te voeren. Als er schimmel of andere lelijke, vochtige plekken in zitten, geef deze dan niet aan je paard.

Omdat het gras minder lang op het veld blijft, blijft het vochtiger en bevat het veel meer energie. Oppassen dus met de hoeveelheid die je voedert!

Goed voordroog voor paarden is voordroog van ouder gras. Het gras van jonge weides bevat zeer weinig structuur en is niet goed voor de paarden.

Koeien bijvoorbeeld krijgen voordroog gevoederd van jong, kort gras. Daar zitten veel meer eiwitten in. Let dus op als je voordroog koopt, bij melkveeboeren is dit vaak te jong gras!

Tip:
Voordroog wordt luchtdicht verpakt om zijn vochtigheid te behouden. Als er gaten in komen, dan wordt het voordroog in het pak rot. Zet dus een vogelverschrikker bij je voorraad of dek het af met een extra plastic.

Kenmerken van goede voordroog op een rij:

• Lang gras
• Geen schimmelvorming
• Geen gaatjes in de balen
• Geen kadavers
• Geen fijn gras dat voorzien is voor koeien
• Frisse, zurige geur
• Steeds dezelfde kwaliteit

Kleine verpakte balen

Tegenwoordig zijn er een aantal firma’s op de markt die zich gespecialiseerd hebben in ruwvoeder voor paarden. Zij maken kleine baaltjes, handig verpakt met hooi of voordroog.

We bespreken er kort enkele:

Compact Gras

Compact gras is hooi dat  in zeer kleine stukjes gesneden wordt en dan in compacte baaltjes wordt geperst.

De voordelen hiervan zijn:

• 100% gedroogd gras zonder additieven
• Gegarandeerd vrij van Jacobskruiskruid
• Schimmelvrij en stofarm
• Minder opslagruimte nodig
• Lange eettijd.

Hippo Fourage

Dit zijn kleine, baaltjes voordroog die volgens een unieke procedure gemaakt worden en hierdoor een uitstekende kwaliteit hebben.

Kenmerken:

• Voordroog wordt niet direct verpakt in de kleine balen, gist eerst minimum 3 maanden.
• Gras is samengesteld uit verschillende types, wordt voor de winter gezaaid. Het wordt niet te veel bemest en niet te vroeg gemaaid zodat er niet teveel eiwit inzit. Enkel de eerste snede wordt gebruikt. 
• Er wordt niet te kort gemaaid, zodat er zeker geen grond in de pakken komt.  
• Bij de verwerking van de grote balen tot de balen van 25 kg worden er verschillende grote balen tegelijk gemengd. Zo is er een constante samenstelling en voorkom je spijsverteringsproblemen.    
• In de zomer kunnen deze zakken ‘opblazen’ door de warmte. Dit doet niets af van de kwaliteit. Zo lang ze niet stuk zijn, mag je ze blijven gebruiken!

Voordelen:

• Grove vezels die de darmtransit bevorderen.
• Ideale voedingswaarde
• Stofvrij
• 100 % natuurlijk product.
• Steeds uniform van structuur
• Handige verpakking.

Hippo Hay

Hippo Hay is vacuüm verpakt hooi in kleine balen van 10 à 12 kg. Het is ideaal voor paardeneigenaars die weinig plaats hebben of geen overdekte opslagruimte. Het is ‘gewoon’ hooi, maar dan heel hard samengeperst.

Voordelen:

• Handig verpakt
• Stofvrij
• Mooie, constante kwaliteit
• Geen onkruid of vuil in

Andere ruwvoeders

Er zijn ook ruwvoeders op de markt die verpakt zijn zoals krachtvoeders. Kartonnen of plastic zakken van 15 tot 25 kg.

Luzerne

Luzerne is geen gras, maar een klaverachtige. Het is een ruwvoeder, maar het neigt naar krachtvoeder omdat het een hoog eiwitgehalte heeft. Luzerne mag je nooit als enige vorm van ruwvoeder geven, door de verkeerde fosfor-calciumverhouding. Het is wel erg goed verteerbaar en bevat biotine, wat goed is voor de hoeven en de vacht.

Herbs

Herbs is een gras – en kruidenbrok die bestaat uit meer dan 60 verschillende kruiden en grassen uit het Beierse Alpenvoorland. Deze werden met warme lucht gedroogd en tot extra grote brokken geperst.

Kenmerken:

• Melassevrij
• Eiwitarm, fructaanarm
• Granen – en glutenvrij
• Rijk aan vitaminen en sporenelementen
• Kan gebruikt worden als basisrantsoen of als aanvulling.
• Bij paarden met gebitsproblemen een ideaal ruwvoeder
• Bij luchtwegproblemen door stof in ander ruwvoeder
• Tegen gewichtsverlies bij oudere paarden
• Voor meer vochtopname (als de brokken geweekt zijn)

Timothy Cubes

Timothy Cubes zijn brokjes gemaakt uitsluitend van Timothee gras, zonder enige andere toevoeging.

Kenmerken:

• Bijzonder smakelijk, dus ook prima geschikt voor moeilijke eters.
• Zuiver en hoogwaardig natuurproduct
• Laag gehalte aan suikers, zetmeel en eiwitten
• Zeer vezelrijk
• Helpt de conditie te verbeteren en zorgt voor een glanzende vacht
• Stofvrij
• Vrij van granen en gluten

Er zijn nog tal van andere voorbeelden van goed verpakt ruwvoeder, maar dit zou ons te ver leiden. Vraag steeds advies aan je dierenarts of in de winkel waar je je voeder koopt. Zo voorkom je (spijsverterings)problemen!

GerELAteerde berichten

Bekijk ons aanbod voor stal & weide